< terug naar de lijst met oorkonden
's
Hertogenbosch belooft de hertog van Brabant dat de gevangenen van het gevecht
bij Hintham zullen worden vrijgelaten (1306)
Samenvatting
De stad s-Hertogenbosch heeft vrede gesloten met hertog Jan II
van Brabant en belooft alle gevangenen die buitgemaakt zijn in de veldslag
tussen Rosmalen en Hintham vrij te laten. De gevangenen krijgen ook al hun
eigendommen terug.
Als Arnoud van Uitwijk, die tijdens de strijd gewond geraakt was, aan zijn
verwondingen zou komen te overlijden, dan wordt een commissie van vier personen
samengesteld (twee namens de stad en twee namens de bloedverwanten van het
slachtoffer) die bepaalt hoeveel de burgers van s-Hertogenbosch daarvoor
zullen moeten betalen.
Ook zal de stad aan de hertog van Brabant een boete betalen van 5500 pond.
Achtergrondinformatie
1305-1306 waren woelige jaren in de stad s-Hertogenbosch. Er was
een machtsstrijd gaande, omdat de ambachtsgilden medezeggenschap opeisten
in het bestuur van de stad. Zij wilden toezicht en controle op de stedelijke
financiën. Uiteindelijk werd het stadsbestuur aan de kant geschoven.
Het zogenaamde gemeen (het gewone volk) had nu de macht in handen.
Maar dit was slechts van korte duur. Op 10 februari 1306 sloten hertog Jan
II van Brabant en de stad een vredesovereenkomst, waarin het oude bestuur
weer in ere hersteld werd. De machtsovername door de ambachtslieden duurde
dus niet lang. Later zouden zij wel een positie verwerven in het stadsbestuur.
Op
datzelfde moment waren er ook problemen tussen de stad s-Hertogenbosch
en de heer van Heusden. Op bevel van de hertog van Brabant trok heer Jan
I van Cuijk op met een leger. Juist buiten de stad, tussen Hintham en Rosmalen,
vond een gevecht plaats, waarin de Bosschenaren de overwinning behaalden.
Er viel één dode en een aantal gewonden.
De stad s-Hertogenbosch verzoende zich in februari 1306 met de hertog
en de heer van Heusden. Alle personen die bij het gevecht tussen Rosmalen
en Hintham gevangen genomen waren, werden vrijgelaten.
Arnoud van Uitwijk was tijdens het gevecht gewond geraakt. Toen de oorkonde
werd opgesteld, was het nog niet zeker of hij het zou overleven. Vandaar
dat er een duidelijke afspraak gemaakt werd over een eventuele vergoeding
bij zijn overlijden. In latere documenten wordt hij nog genoemd, dus die
boete kon de stad s-Hertogenbosch op zak houden.
Tips voor een script
Heel veel is er niet bekend over de achtergrond van dit gevecht. Dat
geeft jou de kans om er je fantasie op los te laten. Waarom hadden s-Hertogenbosch
en hun 'buurman' de heer van Heusden ruzie? Waarom koos hertog Jan II de
kant van de heer van Heusden en stuurde hij zijn leenman Jan van Cuijk er
met een leger op af? Wat gebeurde er tijdens de veldslag? Hoe raakte Arnoud
van Uitwijk gewond? Hoe behandelden de Bosschenaren hun gevangenen? Met
welke dreigementen of beloftes bracht hertog Jan II de stad Den Bosch ertoe
om de gevangenen vrij te laten? Je mag het allemaal zelf bedenken!
Over
de oorkonde
Deze oorkonde is een origineel dat bezegeld was met het zegel van de
stad s-Hertogenbosch. Dat zegel is echter verloren gegaan, maar van
andere bronnen weten we hoe dat eruit gezien zal hebben (zie hiernaast).
De tekst is geschreven in het Latijn.
De oorkonde is uitgegeven in H.P.H. Camps, Oorkondenboek van Noord-Brabant tot 1312, p. 837-838, nr. 701. Klik hier voor een digitale versie van de tekst.
Links